Wat betekent het voor de langstlevende om de gezinswoning in vruchtgebruik te erven?

In een klassieke gezinssituatie waarbij de erflater zowel een langstlevende partner als kinderen nalaat, zal de langstlevende partner, indien gehuwd of wettelijk samenwonend, van rechtswege het vruchtgebruik op de gezinswoning erven. De kinderen erven de blote eigendom.

Om precies te weten wat het vruchtgebruik inhoudt, is het van belang te kijken naar de rechten en de plichten die het vruchtgebruik met zich meebrengt.

Algemeen kan je aannemen dat zowel de rechten als de plichten ruimer zijn dan die van een huurder.

U kan als vruchtgebruiker bijvoorbeeld de gezinswoning zowel zelf gebruiken als verhuren. Dit laatste kan interessant zijn wanneer de gezinswoning te groot is geworden en u daarom zou beslissen om kleiner te gaan wonen. Misschien kan u met de huurprijs die u dan ontvangt niet alleen de huurprijs van een kleinere woning betalen maar er ook nog een extra leefbudget aan over houden! In functie van de concrete situatie kan u er dus een goede zaak aan doen.

Maar let op, ook de plichten kunnen voor de vruchtgebruiker oplopen.

In de eerste plaats staat u in voor de courante lasten van de woning. U moet dus de onroerende voorheffing blijven betalen alsook alle andere lokale belastingen. U moet ook het kadastraal inkomen van de woning in uw aangifte personenbelasting opnemen.

En daar stopt het niet mee. U moet niet alleen instaan voor een correct onderhoud van de woning, maar u moet ook zelf de nodige herstellingen financieren.

Dat geldt zelfs ten dele voor de grote herstellingen. Ook hierin moet u namelijk prorata de resterende looptijd van uw vruchtgebruik uw deel bijdragen. Het saldo is ten laste van de kinderen, blote eigenaars. Bent u nog jong en hebt u dus nog een behoorlijke levensverwachting, dan kan dit een serieuze kost met zich meebrengen.

Misschien had u dan wel gewenst dat u volle eigenaar was geweest zodat u desgevallend de woning had kunnen verkopen. Maar dat kan u niet als vruchtgebruiker. Daar hebt u steeds de toestemming van de blote eigenaars voor nodig. En misschien zijn zij geneigd om te verkopen, omdat ze stiekem verlangen er zelf in te trekken na uw overlijden?

Wil je samen met ons kijken wat voor uw concrete situatie de meest geschikte oplossing is, neem dan contact met ons.

Jan.vanoverbeke@successiehuis.be