EEN “SLIM” HUWELIJKSCONTRACT?
3 mei 2023Jonge trouwers concentreren zich vooral op het feest, de kledij en de ringen. Wat een huwelijk juridisch met zich meebrengt, is uiteraard minder spannend. Een huwelijkscontract vinden de meeste tortelduifjes overbodig en vooral duur. Een swingende dj met passende lichtshow brengt inderdaad meer ambiance…
Waarom is een contract mogelijks interessant?
In een huwelijkscontract maken de geliefden afspraken. Afspraken voor de dag dat het huwelijk wordt ontbonden, bijvoorbeeld door een overlijden. Dan zal het contract bepalen hoe het gemeenschappelijk vermogen wordt verdeeld of hoe het eigen vermogen wordt toegekend. Is er geen contract, dan zal het wettelijk erfrecht toepassing vinden, met rechten voor de langstlevende en rechten voor de kinderen.
Om een vastgoedpatrimonium in stand houden
Stel dat jullie doorheen de tijd samen (met het gemeenschappelijk vermogen) diverse panden hebt gekocht en afbetaald. Alle onroerende goederen zijn verhuurd en de huurinkomsten vormen een lucratieve aanvulling op jullie karig pensioen. Jullie drie kinderen willen het patrimonium later in stand houden en verder uitbouwen. Verkopen is dus geen optie. Vastgoed schenken brengt schenkbelasting met zich mee en vereist een notariële akte met bijkomende kosten.
Maar toch al te plannen
Een contract op maat is hier aangewezen. In dit contract kan een zogenaamd ‘keuzebeding’ ingebouwd worden. De langstlevende kan dan bij het overlijden van de eerststervende kiezen wat hij/zij wil van de goederen die deel uitmaken van het gemeenschappelijk vermogen. Eén van de mogelijkheden is de keuze voor het vruchtgebruik van het volledig gemeenschappelijk vermogen. In concreto zal de langstlevende dan alle huurinkomsten verder opstrijken, zonder zich al te veel te moeten bekommeren over de grove herstellingen of renovaties.
Op een fiscaal voordelige wijze
Het gekozen vruchtgebruik heeft fiscaal een bepaalde waarde in functie van de leeftijd van de vruchtgebruiker. Is de vruchtgebruiker 55 jaar of ouder, dan zal de fiscale waarde van het vruchtgebruik lager zijn dan de helft van de waarde van het volledig gemeenschappelijk vermogen. Dat heeft voor gevolg dat de langstlevende geen erfbelasting verschuldigd is over het gekozen vruchtgebruik. De kinderen betalen wel erfbelasting op de blote eigendom. Voordeel is wel dat de blote eigendom wordt gedeeld door de drie kinderen waardoor dit betaalbaar blijft.
Ook bij het tweede overlijden..
Als de langstlevende overlijdt, dan spreekt men over een uitdoving van het vruchtgebruik. Het vruchtgebruik op alle onroerende goederen houdt op te bestaan en de kinderen blote eigenaars worden van rechtswege volle eigenaars. De kinderen moeten op dat ogenblik geen erfbelasting meer betalen.
Laat je contract tijdig screenen!
De laatste jaren heeft de praktijk zich toegespitst op de creatie van performante keuzebedingen. Een oud huwelijkscontract kan perfect opgefrist worden om gebruik te kunnen maken van een aantal nieuwe mogelijkheden. Laat dit zeker eens checken. De langstlevende en de kinderen zullen je dankbaar zijn.
Jan Vanoverbeke en Jo Viaene