De levensverzekering: wie krijgt het overlijdenskapitaal?

Iedereen heeft wel één of andere levensverzekering waarin de verzekeringnemer (de eigenaar van de polis) een begunstigde heeft aangeduid. De begunstigde bij overlijden ontvangt het verzekerd kapitaal als de verzekerde komt te overlijden. De meeste mensen hebben geen flauw benul wie de begunstigde van dat overlijdenskapitaal is. Dat komt omdat daar bij het afsluiten weinig aandacht wordt aan besteed. Nochtans is dit essentieel. Die nonchalance kan verrassende gevolgen hebben.

Erfgenamen buitenspel?

De begunstigde zal het verzekerd kapitaal rechtstreeks van de verzekeraar ontvangen. Men volgt dus niet de regels van het erfrecht of het testament. De uitbetaling is snel en zonder discussie. Je kan dus niet bellen naar de verzekeraar en vragen om aan een andere persoon uit te keren. De verzekeraar betaalt uit aan de aangeduide begunstigde, ook al is dit de minnares of een verre vriend.

Erfbelasting

Op de uitkeringen is er (meestal) erfbelasting verschuldigd. De verzekeraar zal de fiscus zelf  inlichten over de uitbetaalde sommen. In specifieke gevallen is er een vrijstelling van erfbelasting.

Bezint eer ge begint

In je planning is het aan te raden goed te bekijken wie je als begunstigde wil aanduiden. Klassiek is dit bijvoorbeeld ‘de wettelijk samenwonende partner” of ‘de echtgenoot’. Vaak voorziet men een cascaderegeling, waarbij meerdere subsidiaire begunstigden zijn aangeduid. Is de eerste begunstigde overleden, dan komen bijvoorbeeld de kinderen als tweede begunstigde. Is een kind al vooroverleden, dan gaat dit deel naar de kleinkinderen, enz.

Wijzigen en/of optimaliseren?

Het is perfect mogelijk voor de verzekeringnemer om tijdens de looptijd van de polis de begunstiging te wijzigen. Op latere leeftijd zou je ‘de partner of de echtgenoot’ kunnen vervangen door ‘de kinderen’ of ‘de kleinkinderen’ om het bedrag te spreiden over meerdere hoofden en aldus de erfbelasting te temperen. Of je kan als begunstigde aanduiden: ‘de langstlevende partner/echtgenoot én de kinderen’ (dan ontvangt de langstlevende de helft en alle kinderen samen de andere helft).

Je kan namen vermelden (Jan en Mieke) of een generieke begunstiging doen (de kinderen).

Wil je dat de levensverzekering de gewone regels van het erfrecht of de bepalingen van jouw testament volgt? Dan kan je als begunstigde ‘de erfgenamen of ‘de nalatenschap’ vermelden. De begunstiging kan dus op maat worden uitgewerkt. Zeker bij grotere bedragen is dit belangrijk.

 

Conclusie:

Bekijk de levensverzekeringen inzake begunstiging bij overlijden. Pas dit aan volgens jouw wensen als verzekeringnemer. Vaak kan je hiermee erfbelasting besparen of een bepaald kapitaal exclusief voorbehouden voor specifiek aangeduide personen.

Jo Viaene

Jo.viaene@successiehuis.be