Spiegeltje, spiegeltje aan de wand…

Sneeuwwitje was een beeld van een vrouw. Haar stiefmoeder, de nieuwe vrouw van de koning, was stikjaloers op haar en wou haar zo snel mogelijk liquideren. Het verhaal van het kind en de stiefouder, ook in successieplanning vaak een ‘problematisch’ verhaal.

Wat is nu de juiste relatie tussen een ouder en het stiefkind? Eigenlijk is het eenvoudig: er is geen bloedverwantschap en dus erven stiefkinderen niet van hun plusmama of papa. Toch is de kwestie ingewikkelder dan dat. Een kort voorbeeld.

Ludo heeft twee kinderen met Linda en is ondertussen van haar gescheiden. Ludo leert Mia kennen, eveneens gescheiden en moeder van drie. Ludo en Mia besluiten het erop te wagen en ze huwen, een sobere plechtigheid op het stadhuis en een drink met broodjes voor de ‘inner circle’. Ze huwen zonder contract (het wettelijk stelsel). So far, so good.

Gaandeweg verzuurt de relatie tussen de kinderen van Ludo en hun stiefmoeder Mia.

Ludo en Mia bouwen een eigen stek kort na het huwelijk. En dan slaat vijf jaar later het noodlot toe. Tijdens een partijtje minivoetbal krijgt Ludo een fatale hartaanval. Wie erft? Mia en de kinderen van Ludo. Mia erft het vruchtgebruik op de helft van de woning (met name op het deel van Ludo) en de kinderen erven op dat deel de blote eigendom. Mia en haar stiefkinderen moeten dus samen een aantal beslissingen nemen (bijvoorbeeld inzake onderhoud en herstelling aan de woning). Dit loopt vierkant. Het verbetert er niet als Mia een paar jaar later een nieuwe liefde ontmoet..

Het is geweten dat verzuurde relaties tussen ouders en stiefkinderen nog moeilijk rechtgetrokken kunnen worden. Zelfs als er geen problemen zijn, is het aangewezen om maatregelen te treffen die de confrontatie tussen partijen ontmijnt. Ludo en Mia hadden een adviseur kunnen raadplegen vooraleer te huwen. Die had ongetwijfeld geadviseerd te huwen met een contract waarin een keuzebeding was voorzien. Zo kon de langstlevende kiezen welke goederen (bijvoorbeeld het vastgoed) prioritair aan hem of haar wordt toebedeeld (in volle eigendom). Dit hoeft niet per sé in het nadeel van de stiefkinderen te zijn. Andere zaken zou de langstlevende dan aan de kinderen kunnen laten (als compensatie voor de woning). Misschien is huwen met scheiding van goederen voor een tweede huwelijk verstandiger. Zo kon er -onder bepaalde voorwaarden- gewerkt worden met een ‘kanscontract’ bij de aanschaf van de woning. Bij het overlijden van Ludo, krijgt Mia de woning dan in volle eigendom door uitwerking van dit contract. Geen enkele discussie.

Gelukkig is de relatie ouders-stiefkinderen niet altijd problematisch. In dit geval zou er gedacht kunnen worden aan adoptie. Volle adoptie is uitzonderlijk en kan slechts onder strenge voorwaarden. Meestal opteert men voor een gewone adoptie waardoor de geadopteerde kinderen dezelfde rechten krijgen als de ‘natuurlijke kinderen’ van de erflater. Adoptie wist de tegenstelling tussen de diverse kinderen uit en zorgt voor meer harmonie.
​​