De kunst van het geven

Erfbelasting besparen? Simpel toch, je geeft alles weg voor jouw overlijden en er valt niets meer te belasten. Juist. Eén probleempje bij deze radicale tactiek: een overlijden inplannen is nogal moeilijk..

Schenken & geven zijn populaire technieken. Men maakt er zich geliefd mee bij de ontvangers en tegelijkertijd worden successierechten in de toekomst vermeden. Twee vliegen in één klap. Maar geven en schenken hebben wel degelijk gevolgen en het is belangrijk deze op voorhand goed in te schatten.

Wat is gegeven is definitief uit het vermogen verdwenen. Dat is een belangrijk aandachtspunt. Wees er dus zeker van dat je het voorwerp van de gift of schenking zelf niet meer nodig hebt. Vertrek dus van een doordachte financiële planning op lange termijn, uitgaand van jouw eigen levensstandaard. Bouw ook wat marge in, want de medische wetenschap evolueert snel. Elke 4 jaar stijgt de levensverwachting met één jaar. Weet ook dat de laatste jaren soms de duurste zijn met medische verzorging en/of opname in een woonzorgcentrum, niet meteen de goedkoopste vakantie. Het is dus geen optie om na vijf of tien jaar bij de kinderen terug aan te kloppen om datgene wat indertijd is gegeven terug te vragen.

Schenkende ouders doen in de praktijk vaak alsof de schenking niet heeft plaatsgevonden. Uiteraard een misvatting. Kinderen worden groot en als begiftigden worden ze bewust van hun rechten. Gelden geven/schenken en verder het beheer doen alsof er niets is veranderd is in principe niet mogelijk. Het is zelfs uiterst gevaarlijk. Geven en terugnemen is immers wettelijk uitgesloten. Volwassen kinderen, zeker in combinatie met alwetende echtgenoten of partners, beginnen moeilijk te doen en een knetterende ruzie loert om de hoek. Wees je dus als schenker bewust dat je onherroepelijk afstand doet (zowel emotioneel als financieel).

Schenken & geven kadert ook in een breder plaatje. Dat plaatje is uw totale vermogen. Schenk niet zomaar arbitrair, maar bekijk dit in functie van het aantal kinderen, de waarde van de goederen en de mate waarin je deze of gene erfgenaam (of andere personen of instellingen)  bewust wil begunstigen. Weet dat de kinderen bijvoorbeeld sowieso recht hebben op een bepaald deel (als zogenaamde ‘reservataire erfgenamen’) en hou hier rekening mee. Zomaar uitdelen volgens het humeur van de dag (wat toch vaak gebeurt in de praktijk) is de beste garantie op jarenlange familiale vetes. Als het over centen gaat, laaien de emoties hoog op, dat is bekend. Bepaalde erfgenamen extra begunstigen kan, maar binnen bepaalde limieten. Als je dit wil doen, moet dit specifiek in de akte of bankgift worden vermeld. Zeker in situaties waarin de relatie met de kinderen ‘getroubleerd’ is, is dit een must. Het is trouwens zo dat het nieuwe erfrecht meer vrijheid geeft aan de ouders om hun patrimonium naar eigen goeddunken toe de bedelen.

Conclusie:  Schenken en/of geven moet dus doordacht gebeuren. Bekijk de opties en specificaties die je aan de schenking of gift wil verbinden. Bouw bepaalde voorwaarden in indien je zelf nog zeggenschap wil  (al zijn er beperkingen), bekijk of het past in jouw totaal vermogen en hou rekening met je eigen levensstandaard. Denk ook eens na of er niet eerst gedacht moet worden aan de langstlevende van de partners of echtgenoten, die persoon beschermen of bevoordelen is voor vele mensen het allerbelangrijkste. De wet biedt daar trouwens een belangrijke uitzondering: schenkingen tussen echtgenoten zijn steeds en eenzijdig herroepbaar.

Kortom: geven en schenken is maatwerk. De kunst van het geven is een vak. Zorg dat jouw schenking of gift alleen maar blije gezichten oplevert. Successiehuis staat hiervoor garant.